Esad ile PYD iş birliği yaptı

PKK’nın Suriye uzantısı PYD’nin hedefinde olan Azadi Partisi Genel Başkanı Mustafa Cuma, “Esad, bazı yerleri PYD’ye terk etmiş durumda” diyor.

Mustafa Cuma, Suriye’deki Azadi (Özgürlük) Partisi Genel Başkanı. Partisi, Suriye’deki Kürtlerin ilk siyasi hareketlerinin başında geliyor. Cuma, 46 yılı aşkın bir süredir siyasetin içinde. Hayatının büyük bir bölümü sürgünde ve cezaevinde geçmiş olan 65 yaşındaki Kürt siyasetçi, yine ülkesinden uzakta yaşıyor. Bu seferki sürgün hayatının sebebi; bir taraftan Baas rejimi, diğer taraftan ise Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) baskıları. PYD, Suriye’de başka siyasi hareketlere hayat hakkı tanımama gayreti içinde. Bu amaçla daha önce Mustafa Cuma’yı alıkoymuştu. Cuma, birçok Kürt siyasetçi gibi Erbil’de yaşıyor. Halep ve Şam’da rejim güçlerine büyük kayıplar verdiren Selahattin Tugaylarını kendine yakın gören Cuma, Türkiye Gazetesine önemli açıklamalarda bulundu.

İşte açıklamalardan bazı bölümleri:

Suriye’deki iç savaşın geldiği noktayı nasıl yorumluyorsunuz?

Ne yazık ki Suriye’de; siyasi bir çözüm sağlanamadı, sağlanacak gibi de gözükmüyor. BM Suriye Özel Temsilcisi Akhtar İbrahimi de herhangi bir sonuç elde edemedi. Suriye’de durum her geçen gün kötüye gidiyor. Yıkım çok fazla ve ölümler sürekli artıyor. Bugün Suriye’de en ciddi mücadeleyi Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) veriyor. ÖSO, her bölgede etkin olmayı istiyor. Ama bünyesinde bulunan El Kaideciler, Selefiler ve başka cihatçı gruplar sebebiyle dünyanın desteğini alamıyor. ÖSO’nun değişimi sağlamaya çalışması takdir edilecek bir husus. Fakat son zamanlarda yüzünü Kürt bölgesine çevirmiş. Suriye’de her şeyi güç kullanarak değiştirebileceğini sanmak yanlıştır. Kürtlerle, ÖSO’nun düşman olmaması gerekir. Bu iki gücün birbiriyle dost olması gerektiği görüşündeyim. Eğer Kürtler için siyasi bir çözüm ortaya konulmaz ise; Kürtlerle ÖSO ileride ciddi şekilde çatışabilirler. Bu Suriye için büyük tehlikedir.

Direniş başlayalı 20 ay olmasına rağmen Suriye muhalefeti neden bir birlik oluşturamadı?

Birincisi Suriye’de herkes muhalefete destek vermedi. İkincisi, muhalefet içinde çok farklı gruplar bulunuyor. Muhalefetin bir kısmı Türkiye’den, bir kısmı Katar’dan, bir diğer kısmı Suudi Arabistan’dan yardım görüyor. Avrupa devletlerinin desteklediği gruplar da var. Bir de bazı muhalif gruplar, kendilerini açık şekilde ortaya koymuyorlar. Esad sonrasının ne olacağını kestiremedikleri için kendilerini gizliyorlar. Durum böyle olunca güçlü bir birlik ortaya koymaları neredeyse imkânsız hâle geldi.

Dünyadan gereken destek geldi mi?

ABD, muhalefet içinde yeni kapıların açılmasını istedi. Katar’daki toplantıda yeni bir oluşum meydana getirildi. Fakat bu da çok ciddi bir kabul görmedi. Şu anda muhalefetin en güçlü kanadı, İslami kesimlerdir.

Suriye’de rejime destek sunanlar kimlerdir?

Esad’a destek vermekten ziyade ona karşı savaşmayı tercih etmeyip evinde oturanlar var. Alevilerin bir kısmı Esad’ı iyi görüyorlar. Bir kısım, Esad’ın diktatör olduğu kanaatindeler ama yine de savaşmıyorlar. Dürzîler bugüne kadar rejime karşı herhangi bir mücadele sergilemediler. Hıristiyanların büyük bir bölümü de. Suriye muhalefeti özellikle Sünni Arapların geleceği konusunda kafa yoruyor. Diğer unsurları hesaba katmıyorlar. Oysa ‘Kürtlerin, Dürzîlerin, Hıristiyanların ve Ermenilerin her türlü temel hak ve özgürlükleri verilecek’ deseler durum değişir.

Kürtler, ÖSO gibi silahlanıp rejime karşı savaşsalardı durum farklı olur muydu?

Rejimin daha erken devrilmesi bile mümkün olabilirdi. Ama Kürtler, muhalefetin içinde kendi problemlerinin çözümünü göremediler. Hâlâ muhalefetin lider kadrosunun kafasında; Kürtlerin sorunlarının nasıl çözüleceğine dair proje yok. İkinci büyük engel, PYD’dir. PYD, Kürt bölgesinde; rejime karşı hiçbir etkinliğin ortaya konulmasını istemiyor. Kürtlerin yaşadıkları bölgelerin bir kısmında Esad rejimi yok. Rejim bazı yerleri tümüyle PYD’ye terk etmiş durumda. PYD ile Esad resim arasında gizli, üstü örtülü bir işbirliği var. PYD otoriter, totaliter bir örgüt.

Suriye’deki Kürtler niye birlik oluşturamıyorlar?

Sebepleri çoktur. Suriye Kürt Ulusal Meclisi adında bir birlik oluşturuldu. Oluşumda 16 parti ve bazı bağımsız siyasi kişiler yer aldı. Ancak iş uygulamaya gelince, birlikte hareket edilemedi. Çünkü aralarında siyasi ihtilaflar var. Bir diğer oluşum olan Batı Kürdistan Meclisi ise başka hesaplar peşinde. Tek taraflı düşünüyor ve tek yönlü karar alıyor. Kendi bakış açısına göre hareket ediyorlar. Mesut Barzani’nin girişimleri sonucunda; Suriye Kürt Ulusal Meclisi ile Batı Kürdistan Meclisi bir araya geldi. Netice itibarıyla Kürt Yüksel Konseyi oluşturuldu. Kararlar alındı ama hiçbiri yürürlüğe konulmadı. Sebebi de PYD’nin tek yönlü hareket etmesiydi. Bunlara göre Suriye’deki tüm Kürt bölgesinde tek söz sahibi kendileri olacak. Herkesin kendilerine hizmet etmesini arzuladıkları için ihtilaf noktaları çoğaldı ve birlik sağlanamadı.

Barzani’nin girişimleriyle oluşan Kürt Yüksek Konseyi, fiyasko ile sonuçlandı mı?

Kürt Yüksek Konseyi, görüntüde var ama uygulamada yok. Bir etkinliği, gücü kalmadı. Hiçbir ortak karar alıp uygulayamıyor. PYD ilk başta çok istekli bir şekilde girişime dahil oldu. Buna ihtiyacı vardı. Çünkü bir meşruiyeti olmadığı gibi Kürtler nazarında da makbul değildi. Önce birlikte hareket ederek meşruiyet sağladı sonra ise alınan kararların hiçbirini hayata geçirmedi.

PYD’nin, Suriye Kürt Ulusal Meclisi’ni ele geçirdikleri doğru mu?

PYD ve YPG güç kullanarak bizlerin oluşturduğu siyasi organizasyonu ele geçiremez. Ancak silah onların elinde olduğu için fiili olarak böyle bir görüntü var. Şu anda perde gerisinde rejimin bunlara verdiği destek ve silahlı oluşları sebebiyle ortaya çıkmış bir çaresizlik var.

Şam ve Halep’teki Kürt mahallelerindeki çatışmaları kimler başlatıyor?

Çatışmalar; Kürtlerle, Araplar arasında değil. Buradaki savaş, rejimin ordusundan ayrılıp, ÖSO içinde yer alan bazı Kürt gruplarla PYD arasında yaşanıyor.

PYD, Halep’teki Kürt mahallelerine yönelik eylemlerde partinizi suçluyor?

Bu yöndeki iddialar yalan, iftira ve bühtandır. Türkiye’nin partimizi desteklediği PYD’nin koca bir yalandır. Beni kaçırdıkları zaman da benzer sorular sordular. O zaman üzerimde üstünde bir telefon numarası yazacak bir tek beyaz sayfa olmadığı halde, ‘Mustafa Cuma’nın üzerinde Türkiye’ye çalıştığına ilişkin belgeler çıktı’ diye iddiada bulundular. Azadi Partisi, bölgede güçlü bir harekettir. Üyeleri mücadelecidirler. Bundan dolayı bizleri rakip görüyor ve iftira, yalanlarla itibarsızlaştırmaya çalışıyorlar. Biz demokrasiyi savunuyoruz. PYD diktatörlük sistemini tercih etmiş durumda.

Türkiye size yardım ediyor mu?

Hiçbir zaman yardım etmedi. Türkiye’yi hiç görmüş de değilim. Türkçe bilmiyorum. Bizi ‘Türkiyecilikle’ suçlayanlar, Türkiye’ye gidip gelmişler ve Türkçe de biliyorlar.

Suriye’de Kürt siyasetçilerini kaçırıp öldürenler kimlerdir?

Siyasetçilerin öldürüldükleri yerlerin hepsi PYD’nin kontrolünde. Cinayetler, PYD’nın denetimi altındaki yerleşim birimlerinde olduğundan şunu rahatlıkla söyleyebilirim: PYD yapmamışsa bile sorumludur.

Baas rejiminin akıbetini nasıl görüyorsunuz?

Hiçbir zalim ilelebet iktidarda kalmaz. Rejimin önünde sonunda yıkılacağını düşünüyorum. Dünyanın baskısıyla süreç hızlandırılabilir. Rejimin yıkılıp zalimlerin gitmesiyle birlikte; eşitlikçi, demokratik ve laik bir devlet kurulursa iç savaş son bulur.

İran, Suriye’de gelecek kavgası veriyor

Cuma, “İran, Baas rejiminin ayakta kalmasını kendi geleceği için istiyor. Esad giderse, İran’ın yıkımı hızlanacak.”

İran, Suriye’ye niçin açıktan her türlü desteği Esad’a sunuyor?

İran, teokratik bir rejimdir. Kapalı bir sistemdir. Kendi halkına zulüm ediyor. İnsanlarını idam etmekte ve zindanlarda çürütmekte sınır tanımıyor. Aynı düzenin Orta Doğu’daki devletlerde de olmasını istiyor. Suriye’de ayırımcı bir grubun hüküm sürmesini, kendi geleceği açısından kârlı görüyor. Aslında verilmek istenen görüntü; Şii ve Alevilerin birbirine yakınlığıdır. Bu aldatmacadır ve desteğin sebebi başkadır. Esad, Suriye’de Tahran’ın her dediğini yerine getirdiğinden İran da Şam’a destek veriyor. Eğer Suriye’deki Baas rejimi düşerse Orta Doğu’da İran’ın yıkımını hızlandıracak yeni bir kapı daha açılmış olacak. Dolayısıyla teokratik ve totaliter Tahran rejimi, Suriye üzerinden geleceğinin kavgasını veriyor.

Kaynak: Türkiye Gazetesi – 06.12.2012