4 Şubat 2012 Cumartesi

Yahudi diasporasının başkenti: San’a


Abdullah İbni Sebe’nin annesinin, San’alı siyahî bir Yahudi olduğunu, Diyanet İslam Ansiklopedisi’nin ilgili maddesinden aktarmıştık.

Yemen’in başkenti San’a, Hz. Süleyman’dan bu yana Yahudilerin yoğun olarak yaşadığı bir şehirdir. İsrail’in kurulduğu yıllarda, San’a’da elli bin yahudi yaşamaktaydı. San’a, yüzyıllardır Şiilerin ve Yahudilerin bir arada yaşadığı bir şehir olagelmiştir.
Abdullah İbn-i Sebe’nin memleketi San’a, İslamiyet’in ilk yıllarına kadar İran’a vergi vermekteydi. San’a 632 yılında Müslümanlaştırıldı. 1516′da Osmanlı egemenliğine giren San’a, 17. yüzyılda Osmanlı etkisinin azalmasıyla Şii İmamların yönetimine girdi. 1872-1913 yılları arasında Osmanlı işgalci devletlerle savaş halindeyken bir taraftan da San’a'da Şii güçler ile çatıştı. Şii İmamlar, 1913 yılında Osmanlı’dan ayrıldıklarını duyurarak tam bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Sonuç olarak San’a, 17. yüzyıldan, Yemen’de Cumhuriyet’in ilan edildiği 1962 yılına kadar San’a Şii İmamlar tarafından yönetildi. San’a, tarihte İran’ın nüfuzu ve koruması sayesinde Yahudi nüfusun etkin olduğu bir yer olagelmiştir.
Bugün Yemen’de iktidar karşıtı devam eden ayaklanmalar, Husiler olarak bilinen İran yanlısı Zeydi Şiiler tarafından organize edilmektedir. Yemen’de isyanların lideri olarak bilinen El-Husi, “Çiçekler ve Taşlar” isimli kitabında İran’dan dev miktarda maddi ve lojistik destek aldıklarını anlatmaktadır.


 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder